10
Tem

Ferruh’un Müstesnâ Ritimde Bir Gazeli: “Bak A Bak Bak Bak A Bak” – 2

   Yazar: Fahri Kaplan   Kategori: Edebiyat

Yorum Ekle

2.Dün ü gün odda durur uş bu cefâ sac ayağı
Kaynadım gam kazanında laka lak lak laka lak

Mânâ: “Bu cefâ sac ayağı gece gündüz ateşte durur. (Böylece ben) Gam kazanında laka lak lak laka lak (sesleriyle) kaynadım.”

Cefâ, gam kazanını ayakta tutan bir sac ayağı olarak görülmekte. Âşık (şâir), bu gam kazanında laka lak lak laka lak kaynamakta. Bu mısralar bir bakıma âşığın aşk yolunda çekilen sıkıntılarla pişme macerasının bir ifadesi olarak da görülebilir. Kaynamanın ifade edilişi de suyun fokurdamasından mülhem ritmik seslerle yapılmış: laka lak lak laka lak! Böylece şiirin umumî âhengine de uyum sağlanmış, ritmin devamı tesis edilmiş oluyor.

3. Dil ü cânın kahrın odına tutuşur kav gibi
Bu cefâ çakmağı dostum çak a çak çak a çak

Mânâ: (Ey) Dostum! Bu cefâ çakmağı Gönül ve canın kahrının ateşine kav gibi çak a çak çak a çak tutuşur. 

Cefâ bu kez de yakıcılığı yönüyle çakmağa benzetilmiş. Kav kelimesinin anlamı ise Türk Dil Kurumu’nun internet sitesinde şu şekilde veriliyor(1): “Ağaçların gövdesinde veya dallarında yetişen bir tür mantardan elde edilen ve çabuk tutuşan, süngerimsi madde.”  Kavın kolayca tutuşan yapısı ile âşığın hassasiyet kazanmış yapısı arasında paralellik düşünmek mümkün görünüyor. Çakmak kelimesi adı üstünde “çak” sesi ve “çak-” fiili ile özdeşleşmiş bir kelime. Gazelin rediflerindeki ritmik seslerin de bu beyitte bu ses üzerinden gitmesi beyitteki manâ ve ses kaynaşmasını ikmâl eden bir hususiyet arz ediyor.

____________________________

(1) http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.4ffbe7118bcaa0.27442728

 

(başka bir yazıda devam etme ümidiyle…)                           Müellifi: Fahri Kaplan

Spread the love
Bu Yazı 10th Temmuz 2012 Salı Saat 12:27 Edebiyat Kategorisine Yazıldı.

Lütfen Yorum Yaz

İsim
E-Posta Adresiniz
Websiteniz
Yorumunuz

Yukarı Dön